تضمین کیفیت یا مدیریت کیفیت؟ نگاهی یکپارچه با رویکرد نرم ‌افزاری برای آینده‌ ای بدون خطا

مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت در نرم ‌افزار ERP تولید

تفاوت مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت؛ دو بال پرواز سازمان به‌ سوی بهره‌ وری پایدار

در دنیای رقابتی امروز، تضمین کیفیت و مدیریت کیفیت از مفاهیم کلیدی و پایه‌ ای در هر سازمان تولیدی و خدماتی محسوب می‌ شوند. این دو رویکرد اگرچه هم ‌پوشانی ‌هایی دارند، اما اهداف، ابزارها و رویکرد های متفاوتی را دنبال می ‌کنند. در ادامه ضمن معرفی تفاوت این دو حوزه، به نقش نرم ‌افزار مدیریت یکپارچه راهکار سیستم در ارتقای کیفیت سازمانی می ‌پردازیم.

مدیریت کیفیت چیست؟

مدیریت کیفیت یا Quality Management، فرآیندی جامع برای برنامه ‌ریزی، هدایت، نظارت و بهبود مستمر تمامی فعالیت‌ های مرتبط با کیفیت در سازمان است. در این حوزه، موارد زیر نقش کلیدی دارند:

  • سیستم مدیریت کیفیت و پیاده ‌سازی استاندارد های بین ‌المللی مانند ISO 9001
  • تعریف و پایش شاخص ‌های کیفیت
  • استقرار رویکرد فرآیند محور
  • سنجش و افزایش رضایت مشتری
  • بهبود مستمر با روش‌ هایی مانند کایزن و شش سیگما
  • مدیریت تغییر و بررسی تاثیر آن بر فرآیند ها
  • طراحی و اجرای طرح‌ ریزی کیفیت
  • انجام بازنگری مدیریت برای ارزیابی اثربخشی سیستم

تضمین کیفیت؛ چگونه از بروز خطا جلوگیری کنیم؟

تضمین کیفیت یا Quality Assurance، مجموعه‌ ای از اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز عدم انطباق، انحراف از کیفیت یا خطای تولید است. این حوزه بر فرآیند هایی تمرکز دارد که اطمینان حاصل شود محصول نهایی مطابق با استاندارد های مشخص ‌شده تولید می ‌شود. ابزارها و مفاهیم کلیدی در این بخش عبارت‌ اند از:

  • کنترل کیفیت و آزمون کیفیت در مراحل مختلف تولید
  • اجرای چک ‌لیست کیفیت و تست محصول
  • انجام ممیزی کیفیت و بازبینی کیفیت
  • تهیه و نگهداری مدارک کنترل ‌شده
  • پایش فرآیند و کنترل فرآیند به‌ صورت مستمر
  • استفاده از تحلیل آماری کیفیت و تحلیل علل ریشه ‌ای (RCA)
  • مستند سازی و ثبت ناهنجاری‌ ها، عدم انطباق‌ ها و محصولات نامنطبق
  • اقدام برای اعتبارسنجی فرآیند ها و تایید فرآیند قبل از اجرا
  • طراحی قابلیت ردیابی و ردیابی محصول در تمام مراحل
  • قابلیت اطمینان و تکرار پذیری فرآیند های کیفی
  • اجرای اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه (CAPA)
  • مدیریت شکایات مشتری به ‌صورت ساختارمند
  • آموزش مستمر کارکنان در حوزه آموزش کیفیت
  • کاهش خطای انسانی با استاندارد سازی و نظارت

کنترل کیفیت، مدیریت تضمین کیفیت

تفاوت کلیدی این دو رویکرد چیست؟

مدیریت کیفیت رویکردی جامع و راهبردی است که بر برنامه ‌ریزی، هدایت و بهبود مستمر کل فرآیند های سازمان تمرکز دارد. در این مسیر، مدیران کیفیت با استفاده از ابزارهایی مانند استاندارد  ISO 9001، رویکرد فرآیند محور، کایزن و شش سیگما تلاش می‌ کنند تا کیفیت را در تمام سطوح سازمان نهادینه کنند. هدف اصلی در مدیریت کیفیت، افزایش رضایت مشتری، بهبود عملکرد سازمان و پایدارسازی سیستم‌ هاست.در مقابل، تضمین  کیفیت بیشتر به اقدامات کنترلی و پیشگیرانه‌ ای گفته می‌ شود که در طول فرآیند تولید یا ارائه خدمات اجرا می ‌شوند تا از بروز خطا، انحراف یا عدم انطباق جلوگیری شود. ابزارهایی مانند چک ‌لیست کیفیت، تست محصول، ممیزی، ثبت ناهنجاری و اجرای اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه در این حوزه کاربرد دارند. تضمین کیفیت بیشتر در خط تولید و در مرحله اجرا دیده می‌ شود، در حالی که مدیریت کیفیت نگاه کلان ‌تر و راهبردی ‌تری دارد.به بیان ساده، مدیریت کیفیت می‌ گوید چه کارهایی باید انجام شوند تا سازمان در مسیر تعالی قرار گیرد؛ و تضمین کیفیت اطمینان می‌ دهد که همان کارها درست انجام شده‌ اند.

نقش نرم ‌افزار مدیریت یکپارچه S2S ERP در ارتقای کیفیت سازمانی

در عمل، موفقیت در پیاده ‌سازی هم ‌زمان مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت، بدون ابزارهای دقیق و یکپارچه امکان ‌پذیر نیست. نرم ‌افزار S2S با رویکرد ERP ایرانی، تمام نیازهای سازمان در این دو حوزه را پوشش می ‌دهد:

  • تعریف و پایش دقیق شاخص‌ های کیفیت
  • ثبت و تحلیل ناهنجاری‌ ها و عدم انطباق‌ ها به‌ صورت دیجیتال
  • انجام خودکار ممیزی کیفیت و ثبت نتایج آن
  • مدیریت کامل مدارک کنترل ‌شده و مستند سازی کیفیت
  • ثبت و پیگیری اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه با تخصیص مسئول
  • تحلیل آماری داده‌ ها برای تصمیم ‌گیری دقیق
  • پایش فرآیند‌های تولید به تفکیک ایستگاه، اپراتور و دستگاه
  • امکان ردیابی محصول از مواد اولیه تا تحویل نهایی
  • مدیریت تغییرات سازمانی (Management of Change)
  • و در نهایت، ایجاد قابلیت تکرار پذیری و اطمینان در فرآیند ها

جمع ‌بندی

ترکیب مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت، کلید موفقیت پایدار در بازارهای پررقابت امروزی است. با بهره‌ گیری از راهکارهای نرم‌ افزاری مانند نرم افزار مدیریت یکپارچه S2S ERP، سازمان‌ ها می‌ توانند به‌ صورت یکپارچه فرآیند های کیفی خود را طراحی، اجرا و بهبود دهند. نتیجه این رویکرد، محصولاتی با کیفیت بالاتر، رضایت بیشتر مشتری و بهره ‌وری مستمر خواهد بود.