در دنیای رقابتی امروز، یکی از عوامل اصلی موفقیت شرکت های تولیدی، کنترل هزینه ها و محاسبه دقیق بهای تمام شده است. در این میان، زمان سنجی عملیات تولید نقش کلیدی ایفا می کند. با اندازه گیری دقیق زمان انجام هر فعالیت، می توان به بهینه سازی فرآیند ها و کاهش هزینه های پنهان کمک کرد.
زمان سنجی چیست؟ زمان سنجی فرآیندی است که در آن مدت زمان انجام فعالیت های تولیدی به صورت دقیق اندازه گیری می شود. این فرآیند به شرکت ها کمک می کند تا فعالیت های غیرضروری را شناسایی و حذف کرده و در نتیجه کارایی تولید را افزایش دهند.
برای ثبت دقیق زمان ها، استفاده از نمونه فرم زمان سنجی خط تولید رایج است. این فرم ها شامل ستون هایی برای نام عملیات، زمان انجام، اپراتور، شرایط کار و سایر جزئیات هستند. در صورت استفاده صحیح از این فرم ها، اطلاعات جمع آوری شده می تواند پایه ای برای تصمیم گیری‌های استراتژیک باشد.
جدول الونس های زمان سنجی شامل درصد هایی است که به دلایلی مانند خستگی، تاخیرهای غیرقابل اجتناب و تلاش بیشتر به زمان استاندارد اضافه می شود. این جدول در تعیین فرمول زمان نرمال بسیار حیاتی است:
فرمول زمان نرمال = زمان مشاهده شده × (1 + درصد الونس)
زمان سنجی به روش Stopwatch
در روش دستی یا زمان سنجی به روش Stopwatch، از کرونومتر برای اندازه گیری زمان هر فعالیت استفاده می شود. این روش ساده اما پرخطا است و بیشتر برای خطوط تولید کوچک مناسب است.
روش زمان سنجی MOST
روش زمان سنجی MOST (Maynard Operation Sequence Technique) یک تکنیک مدرن تر است که فعالیت ها را به حرکات انسانی تقسیم کرده و زمان انجام آن ها را برآورد می کند.
روش زمان سنجی MTM
MTM (Methods-Time Measurement) یکی دیگر از روش های استاندارد زمان سنجی است که برای حرکات پایه انسان زمان اختصاص می دهد و در صنایع خودروسازی و مونتاژ کاربرد گسترده دارد.
بسیاری از شرکت ها از زمان سنجی در اکسل استفاده می کنند. با طراحی جدول هایی برای ثبت فعالیت ها، زمان ها و الونس ها، می توان یک سیستم نیمه خودکار برای محاسبه زمان استاندارد ایجاد کرد.
برای تعیین هزینه های تولید، باید فرمول زمان استاندارد را در اختیار داشت:
زمان استاندارد = زمان نرمال × (1 + ضریب استراحت/تأخیر)
زمان سنجی یکی از پایه های اصلی محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته است. چرا که مدت زمان صرف شده برای تولید، تأثیر مستقیم در هزینه دستمزد و سربار دارد.
فرمول بهای تمام شده کالای فروش رفته = موجودی ابتدای دوره + خرید خالص - موجودی پایان دوره
در شرکت های تولیدی، محاسبه دقیق تر نیازمند توجه به عناصر تولید است.
بهای تمام شده کالای ساخته شده = مواد اولیه مصرفی + دستمزد مستقیم + سربار تولید
بهای تمام‌شده کالای فروش رفته = بهای کالای ساخته شده + موجودی کالای در جریان - موجودی پایان دوره
با تهیه جدول آنالیز بهای تمام شده می توان اجزای مختلف هزینه ها را بررسی کرد؛ از جمله مواد اولیه، انرژی مصرفی، دستمزد، و هزینه های غیرمستقیم.
در سیستم های مالی، نمونه سند حسابداری بهای تمام شده شامل ثبت هزینه های تولید، تخصیص به کالای در جریان ساخت و انتقال به حساب بهای فروش رفته است.
بهای کالای خریداری شده = قیمت خرید + هزینه حمل و بیمه + حقوق گمرکی
اگر بخواهیم بهای تمام شده به زبان ساده توضیح دهیم، باید بگوییم: «تمام هزینه هایی که برای تولید یک محصول صرف شده اند تا به دست مشتری برسد.
در حالی که روش های دستی و اکسل هنوز استفاده می شوند، استفاده از نرم افزار ERP مانند S2S ERP یک تحول اساسی در مدیریت تولید و حسابداری صنعتی ایجاد می‌کند.
مزایای S2S ERP در این فرایند:
با استفاده از S2S ERP، شما می توانید از داده های زمان سنجی برای بهینه سازی تولید استفاده کرده و قیمت گذاری دقیق تری برای محصولات خود ارائه دهید.
درک صحیح از زمان سنجی عملیات تولید و تأثیر آن در بهای تمام شده کالای فروش رفته، به شرکت ها امکان می دهد تا در بازار رقابتی با اطمینان عمل کنند. با بهره گیری از ابزارهایی مانند جدول الونس های زمان سنجی، فرمول زمان نرمال و در نهایت نرم افزار S2S ERP، می توان گامی بزرگ به سوی تولید کارآمد و سودآور برداشت.
میدان صادقیه، بلوار اشرفی اصفهانی، خ پیامبر شرقی، خ شاهد، کوچه وحدت ۴، پ ۸، ط ۵
تلفن دفتر مرکزی : ۴۷۵۸۷۲۰۰ (۰۲۱)
تلفن دفتر فروش: ۴۷۵۸۷۰۰۰ (۰۲۱)
شرکت راهکار سیستم سامان از به هم پیوستن جمعی از مشاوران و مجریان سیستم‌های مدیریت کیفیت، مالی و تولید از یک سو و متخصصین و کارشناسان خبره در حوزه فن‌آوری اطلاعات از سوی دیگر تأسیس شد.