تولید سفارشی یا Make to Order (MTO) یکی از استراتژی های مهم در سیستم های تولیدی است که در آن، محصولات تنها پس از دریافت سفارش از مشتری تولید می شوند. در این روش، برخلاف تولید انبوه یا انبارمحور، موجودی اولیه ای از محصول نهایی وجود ندارد، بلکه مواد اولیه تهیه و تولید تنها پس از ثبت سفارش آغاز می شود.
MTO مخفف عبارت Make to Order به معنی "تولید بر اساس سفارش" است. این سیستم به شرکت ها امکان می دهد که محصولات خود را با انعطاف پذیری بالا و شخصی سازی شده به مشتریان ارائه دهند.
در سیستم تولید سفارشی، تمرکز اصلی بر پاسخگویی دقیق به نیاز مشتری است. این سیستم بیشتر در صنایعی کاربرد دارد که نیاز به تنوع بالا و تولید در تیراژ پایین دارند؛ مانند صنایع هوایی، خودروسازی خاص، تجهیزات پزشکی و حتی در حوزه پوشاک لوکس.
یک مثال ساده از سیستم MTO، سفارش سازی لپ تاپ است. وقتی مشتری در وب سایت شرکت دل (Dell) لپ تاپ دلخواه خود را با مشخصات پردازنده، رم، هارد و کارت گرافیک انتخاب می کند، تولید آن دستگاه دقیقاً پس از ثبت سفارش شروع می شود.
در تولید دسته ای، محصولات در گروه های مشخص و در یک زمان تولید می شوند. برای مثال، کارخانه ای که انواع رنگ های مختلف یک محصول را به صورت جداگانه و در تیراژ مشخص تولید می کند، از سیستم تولید دسته ای بهره می برد.
تفاوت تولید سفارشی با تولید کششی و فشاری
سیستم تولید سفارشی (MTO) گزینه ای مناسب برای کسب و کارهایی است که به دنبال کاهش هزینه های انبارداری، افزایش رضایت مشتری و انعطاف در تولید هستند. با درک تفاوت های MTO با MTS و سیستم های تولید کششی و فشاری، می توان راهبرد مناسبی را برای تولید در صنایع مختلف انتخاب کرد.