در عصر دیجیتال، یکی از مهم ترین ابزارها برای بهینه سازی فرآیند طراحی، تولید و مستند سازی صنعتی، یکپارچه سازی BOM لیست مواد (Bill of Materials)با نرم افزارهای مهندسی است. این رویکرد نه تنها موجب افزایش دقت و سرعت در طراحی می شود، بلکه هماهنگی بین تیم های مهندسی، تولید، تأمین و انبار را نیز به شکل چشم گیری بهبود می بخشد.
BOM یا صورتحساب مواد، یک لیست ساختارمند از تمام اجزا، قطعات و مواد اولیه ای است که برای تولید یک محصول نیاز است. این لیست که گاه به آن درخت محصول یا ساختار درختی BOM نیز گفته می شود، پایه اصلی فرآیند تولید و تدارکات محسوب می گردد.
BOM می تواند در سطوح مختلفی تعریف شود:
• BOM تک سطحی: تنها اجزای سطح اول محصول
• BOM چند سطحی: شامل زیرمجموعه های BOM هر جزء به صورت سلسله مراتبی
روش تهیه BOM و اجزای اصلی آن
برای تهیه BOM به شکل صحیح، نیاز است اطلاعات دقیقی مانند:
•شماره قطعه
•نام قطعه یا ماده
•تعداد مورد نیاز
•واحد اندازه گیری
•فرمول BOM (برای صنایع ترکیبی)
•قطعات جایگزین
•یادداشت ها و مشخصات فنی
در گذشته این اطلاعات به صورت دستی گرد آوری می شد، اما امروزه با نرم افزار محاسبه BOM می توان این اطلاعات را به صورت خودکار از نقشه های طراحی یا CAD استخراج کرد.
MTO یا ساخت بر اساس سفارش (Make to Order)، یک رویکرد تولیدی است که تنها پس از دریافت سفارش مشتری، تولید آغاز می شود. در حالی که BOM، ساختار ایستا و استاندارد محصول است. در فرآیند های MTO، BOM ممکن است برای هر سفارش مشتری به صورت اختصاصی تنظیم شود.
با توجه به مرحله ای از زنجیره تأمین که در آن هستیم، انواع مختلفی از BOM تعریف می شود:
•EBOM مهندسی: براساس طراحی مهندسی و نقشه ها
•MBOM ساخت: برای فرآیند های تولید و برنامه ریزی
•SBOM فروش: مناسب ارائه به مشتریان و نمایندگی ها
•Service BOM: برای خدمات پس از فروش و نگهداری
•Software BOM: در صنایع نرم افزار برای معرفی اجزای نرم افزاری
اگر BOM به صورت جداگانه از فرآیند طراحی تعریف شود، هرگونه تغییر در طراحی ممکن است منجر به تضاد اطلاعاتی، تأخیر در تولید، و حتی اشتباه در سفارش مواد شود. یکپارچه سازی BOM با نرم افزار مهندسی این مشکل را رفع کرده و فرآیند های زیر را امکان پذیر می سازد:
•مستند سازی خودکار BOM از طراحی CAD
•مدیریت نسخه های مختلف BOM و کنترل تغییرات
•اتصال مستقیم BOM به نقشه ها و مدل های سه بعدی
•اطمینان از یکپارچگی بین طراحی، تولید و تدارکات
نرم افزار عملیات مهندسی راهکار سیستم به عنوان یکی از ماژول های کلیدی در ERP، قابلیت های پیشرفته ای برای طراحی، مستند سازی، مدیریت و یکپارچه سازی BOM فراهم می آورد. مهم ترین ویژگی های این نرم افزار عبارت اند از:
•مدیریت نسخه های مختلف BOM (EBOM/MBOM)
•اتصال مستقیم به نرم افزارهای طراحی مانند AutoCAD یا SolidWorks
•امکان ثبت و رهگیری تغییرات طراحی و BOM در طول زمان
•مستند سازی کامل درخت محصول با قابلیت جستجو و گزارش گیری
•هماهنگی با بخش های تولید، برنامه ریزی، انبار و تدارکات
•کاهش دوباره کاری، جلوگیری از اشتباهات طراحی، و افزایش بهره وری تیم مهندسی
در دنیای رقابتی امروز، یکپارچه سازی BOM با طراحی و مستند سازی مهندسی نه تنها یک ابزار کارآمد، بلکه یکی از ارکان تحول دیجیتال در صنایع تولیدی است. با بهره گیری از نرم افزار عملیات مهندسی راهکار سیستم، سازمان ها می توانند دقت، سرعت و شفافیت اطلاعات مهندسی خود را ارتقا دهند و چرخه تولید را به صورت هوشمندانه و یکپارچه مدیریت کنند.
میدان صادقیه، بلوار اشرفی اصفهانی، خ پیامبر شرقی، خ شاهد، کوچه وحدت ۴، پ ۸، ط ۵
تلفن دفتر مرکزی : ۴۷۵۸۷۲۰۰ (۰۲۱)
تلفن دفتر فروش: ۴۷۵۸۷۰۰۰ (۰۲۱)
شرکت راهکار سیستم سامان از به هم پیوستن جمعی از مشاوران و مجریان سیستم‌های مدیریت کیفیت، مالی و تولید از یک سو و متخصصین و کارشناسان خبره در حوزه فن‌آوری اطلاعات از سوی دیگر تأسیس شد.