در حسابداری، استهلاک دارایی ها یکی از مهم ترین مفاهیم برای ثبت و گزارش دقیق وضعیت مالی شرکت هاست. یکی از روش های پرکاربرد برای محاسبه استهلاک دارایی ثابت، روش نزولی یا مانده نزولی (کاهش مانده) است که برخلاف روش خط مستقیم، در سال های ابتدایی عمر دارایی، مقدار بیشتری از ارزش آن را مستهلک می کند.
در روش نزولی استهلاک، نرخ ثابتی روی ارزش دفتری دارایی در ابتدای هر دوره اعمال می شود. به همین دلیل، مقدار استهلاک در سال های اول بیشتر است و به مرور کاهش می یابد. این روش معمولاً برای ماشین آلات و تجهیزات صنعتی استفاده می شود که در سال های اولیه بیشترین بهره برداری را دارند.
ارزش دفتری ابتدای سال × نرخ استهلاک = استهلاک سالانه
به عنوان مثال، اگر یک ماشین آلات به مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان خریداری شود و نرخ استهلاک آن ۲۰٪ باشد، در سال اول ۱۰۰ میلیون تومان مستهلک می شود و سال بعد ۲۰٪ از ۴۰۰ میلیون باقی مانده محاسبه خواهد شد.
سال | ارزش دفتری ابتدای سال | استهلاک سال | ارزش دفتری پایان سال |
1 | 500,000,000 | 100,000,000 | 400,000,000 |
2 | 400,000,000 | 80,000,000 | 320,000,000 |
3 | 320,000,000 | 64,000,000 | 256,000,000 |
(اعداد فرضی هستند و برای درک بهتر آورده شده اند)
یکی از چالش های اصلی در مدیریت دارایی ها، پیگیری دقیق استهلاک دارایی های ثابت است؛ به ویژه در شرکت های تولیدی که ماشین آلات و تجهیزات نقش کلیدی در عملیات دارند. در اینجا نرم افزار ERP تولید نقش بسیار مهمی ایفا می کند.
با استفاده از یک سیستم ERP جامع، تیم مالی و حسابداری می توانند به صورت خودکار و دقیق، استهلاک دارایی ها را ثبت و گزارش کنند و در عین حال، بر بهای تمام شده و سودآوری واقعی محصولات نیز نظارت دقیق تری داشته باشند.